Opvallend is de (gematigd, dat wel) optimistische en positieve kijk van veel van die profeten. Opvallend is ook dat het veel economen zijn aan wie vragen over toekomstige ontwikkelingen en trends worden voorgelegd. Als er een beroepsgroep is die ons wel eens wat eerder de economische rampspoed had mogen voorspellen dan zijn zij het wel, dacht ik. Maar dat ze weer vrolijk meedoen met dit spelletje vind ik opmerkelijk. Bescheidenheid is niet de belangrijkste eigenschap van economen.
Wilders, het klimaat, de gezagscrisis bij alle overheden, de geweldige ontevredenheid van veel mensen, de verminderende solidariteit tussen oud en jong, het inzakken van veel oude instituten zonder dat er schijnbaar iets voor in de plaats komt, het verbazingwekkende korte termijndenken van politici, veldslagen tussen Marokkanen en Molukkers, veldslagen tussen raddraaiers en politie, het verhinderen van het functioneren van hulpdiensten, de oplopende spanningen tussen Israel en Iran, etc. etc. Zouden trendwatchers niet wat meer uit moeten gaan van deze werkelijkheid? Is dat niet vooral de werkelijkheid van de steeds grotere overbodigheid van de werkende klasse, werk wordt immers gedaan in China, Korea e.d. De steeds zwakkere positie van de 'huurlingen' in bedrijven, maar ook hun positie ten opzichte van de bureaucratie van overheden, zorg en welzijn, politie. De druk van wetten en regels, de noodzaak precies te voldoen aan de eisen van regelgevers en uitvoerders van die enorme bureaucratie op straffe van drakonische straffen. Is de reactie van de 'gewone man' op politiek en de instituten niet beter te begrijpen vanuit het feit dat het bewustzijn groeit dat hun mening, hun belang er niet toe doet. Het sterk gegroeide besef van de grondregel van de Griekse tragedie: je komt nooit meer uit de rol die je eenmaal hebt gekregen, behoudens de enkeling die zich kan aansluiten bij de upper middle class.
Hoe dan ook, de nadruk op technische ontwikkelingen als de bepalende factor in toekomstige ontwikkelingen lijkt wel wat te groot geworden?
Wat ik regelmatig denk is: de mensen die het voor het zeggen hebben, onze intellectuelen (dit zijn niet steeds dezelfden overigens) komen allen voort uit de upper middle class en hoger. Bij hen heerst nog vaak het idee van de maakbaarheid van de wereld en ze hebben een merkwaardige kijk op wat er in de wereld van de gewone mensen leeft. Ze leven ook heel comfortabel, zonder veel grote problemen in hun directe omgeving. Ze hebben in elk geval mede hierdoor vaak de neiging te laat te reageren op wat er onder de gewone mensen speelt. Het begint vaak met ontkenning en bagatelliseren.
En als men het eindelijk eens is over wat er feitelijk aan de hand is en wat er gebeuren moet is het heel moeilijk om dingen terug te draaien of op te lossen.
Dezer dagen denk ik vaak aan het gezegde van onze voorouders: het zijn allemaal profeten die brood eten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten